Gần đây, nhiều địa phương áp dụng quy định yêu cầu cả hai vợ chồng phải có mặt hoặc cung cấp giấy tờ chứng minh tình trạng hôn nhân khi thực hiện giao dịch mua bán nhà đất. Tuy nhiên, quy định này có phần không phù hợp với mục tiêu cải cách hành chính mà Luật Đất đai 2024 đã đề ra.
Những vướng mắc trong thủ tục công chứng mua bán nhà đất
Tình trạng bị trả hồ sơ do thiếu giấy tờ
Bà Hồng Chu H. ở Quận Hoàng Mai đã bị trả lại hồ sơ sang tên vì hợp đồng chuyển nhượng không ghi tên cả hai vợ chồng và thiếu giấy chứng nhận độc thân. Đây là trường hợp phổ biến gần đây khi các đơn vị công chứng và chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai yêu cầu:
- Ghi đầy đủ thông tin cả vợ và chồng trên hợp đồng mua bán.
- Xuất trình giấy chứng nhận kết hôn hoặc giấy xác nhận tình trạng độc thân.
Quy định về tài sản chung trong hôn nhân
Theo Luật Đất đai 2024, nếu tài sản là sở hữu chung của vợ chồng, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải ghi tên cả hai người, trừ khi có thỏa thuận khác giữa các bên. Quy định này nhằm đảm bảo quyền lợi đồng đều của hai vợ chồng trong việc quản lý tài sản chung.
Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng hướng dẫn rõ: Nếu vợ chồng đồng thuận để tài sản chỉ đứng tên một người, cần có văn bản cam kết và chứng thực chữ ký.
Không cần thiết khi mua tài sản
Trên thực tế, việc yêu cầu cả hai vợ chồng cùng đứng tên trên hợp đồng hoặc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không phải quy định bắt buộc đối với tài sản được mua trong thời kỳ hôn nhân. Dù tài sản đứng tên một người hay cả hai người, đó vẫn được xem là tài sản chung vợ chồng, trừ trường hợp có thỏa thuận riêng hoặc thuộc tài sản cá nhân trước khi kết hôn.
Việc yêu cầu người mua phải có mặt cả hai vợ chồng hoặc phải chứng minh tình trạng hôn nhân trong mọi trường hợp chỉ làm gia tăng thêm thủ tục không cần thiết. Người chưa lập gia đình còn phải mất thời gian chuẩn bị giấy chứng nhận độc thân, gây tốn kém thời gian và chi phí.
Những bất cập cần điều chỉnh
Mục tiêu của Luật Đất đai 2024 là đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm thiểu phiền hà cho người dân. Tuy nhiên, yêu cầu như trên không chỉ làm phát sinh thêm giấy tờ mà còn kéo dài thời gian xử lý hồ sơ.
Việc yêu cầu cả vợ và chồng cùng đứng tên hoặc phải xuất trình giấy tờ chứng minh hôn nhân khi mua tài sản không tăng thêm quyền lợi hay nghĩa vụ nào cho các bên, đồng thời không ảnh hưởng đến quyền sở hữu tài sản trong thời kỳ hôn nhân.
Kết luận
Để tránh những bất cập, các cơ quan liên quan cần điều chỉnh lại cách thực thi các quy định hiện hành, đảm bảo phù hợp với tinh thần cải cách của Luật Đất đai 2024. Người dân khi gặp khó khăn trong thủ tục mua bán nhà đất có thể tìm đến Văn phòng Công chứng Nguyễn Sang để được hỗ trợ.
- Địa chỉ: Biệt thự C01-45, Phân khu A, Khu đô thị mới Dương Nội, Quận Hà Đông, Hà Nội.
- Hotline: 0984.17.56.56
- Website: https://congchungnguyensang.com.vn.